Het lijkt een ideale oplossing: u hebt een indicatie, dus recht op zorg of begeleiding. De instelling die u die zorg of begeleiding moet geven stuurt niet een willekeurige zorgverlener naar u toe maar geeft u een geldbedrag. Om zelf te besteden aan een zorgverlener of begeleider. Dat heet een Persoonsgebonden Budget (PGB). U krijgt dat bedrag onder de voorwaarde dat u het besteedt aan waar het voor bedoeld is, de zorg waarvoor u een indicatie hebt. Maar de verleiding is groot om het forse bedrag dat u opeens op uw rekening krijgt anders te besteden. Een schuld afbetalen, vakantie, maar ook besteden aan bijvoorbeeld de alternatieve zorg waarvan u persoonlijk vindt dat die het beste voor u is. Doe het niet, want na afloop van het jaar waarvoor u het PGB  kreeg toegekend moet u verantwoording afleggen aan de zorginstelling. En als u niet kunt aantonen dat u het geld volgens alle voorwaarden en regels hebt besteed moet u het weer terugbetalen. Dat is een ramp want zoveel geld hebt u niet.

Een PGB goed besteden is moeilijk. U sluit een schriftelijke arbeidsovereenkomst met de zorgverlener, en deze krijgt iedere maand een loonspecificatie van u waarbij u loonbelasting en premies afdraagt aan de Belastingdienst. Of een overeenkomst met een zelfstandige zorgverlener. De zorgverlener verleent precies die zorg waarvoor u een indicatie hebt en niet meer of anders. Zorgverleners kunnen soms die administratie zelf voor u regelen, maar er zijn ook administratiekantoren zoals SVB die dat goed doen en ook de verantwoording naar de zorginstelling voor u regelen. In de praktijk zijn er wel eens problemen met administrateurs die het niet goed doen of failliet gaan, waardoor de administratie in de soep loopt en u de besteding van het PGB niet meer kunt verantwoorden. U blijft verantwoordelijk, dus wat de administrateur verkeerd doet komt voor uw risico.

En als dat u overkomt vordert de zorginstelling het PGB van u terug voor zover u de besteding niet hebt kunnen verantwoorden. Belangrijk is dat u de beslissing van de zorginstelling niet laat voor wat deze is. Binnen 6 weken kunt u een bezwaarschrift indienen tegen die beslissing. Het kan de moeite waard zijn dat te doen, omdat de zorginstelling niet alleen maar mag terugvorderen, maar ook moet afwegen of de ernst van het niet verantwoorde bedrag opweegt tegen de gevolgen van de terugvordering voor u. Daarbij wordt ook gekeken naar de mate waarin u een verwijt ervan kan worden gemaakt dat u het bedrag niet verantwoord hebt. Dit kan betekenen dat het bedrag van de terugvordering omlaag gaan of dat helemaal niet meer wordt teruggevorderd. Na de bezwaarprocedure kunt u in beroep gaan bij de rechtbank, en daarna in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep. De rechter zal ook weer kijken of de zorginstelling die afweging voldoende heeft gemaakt.

Stel nou dat toch komt vast te staan dat u het PGB moet terugbetalen. De zorginstelling kan u daarover laten dagvaarden in een civiele procedure. Als u de dupe bent geworden dat een slordige administrateur, kunt u in die procedure deze administrateur in vrijwaring laten oproepen. Dat wil zeggen: de administrateur mag in de rechtszaak zelf komen uitleggen waarom hij uw administratie zo slordig heeft gedaan dat u nu het PGB moet terugbetalen. Als hij dat onvoldoende kan uitleggen kan de rechter bepalen dat de administrateur u schadeloos moet stellen. Dus dat de administrateur het bedrag dat u aan de zorginstelling moet terugbetalen aan u moet vergoeden. In de praktijk is het vaak lastig dit geld daadwerkelijk van de administrateur terug te krijgen. De administrateur zou voor zijn beroepsaansprakelijkheid verzekerd moeten zijn, maar vooral als hij inmiddels failliet is gegaan kan het zijn dat op hem niets meer valt te verhalen.

Raakt u ongewild verzeild in zulke problemen met een PGB, dan is het slim om rechtsbijstand te vragen van uw vakbond, rechtsbijstandsverzekering of een advocaat. De situatie is daarvoor ingewikkeld genoeg. Voor meer informatie kunt u ons bellen op 0599-650999. Ook bent u van harte welkom op één van onze gratis inloopspreekuren, op maandag van 17:00 tot 18:30 uur aan de Hoofdkade 108 in Stadskanaal en op donderdag van 17:00 tot 18:30 uur aan de Langestraat 90 in Klazienaveen.

Mr Sjoerd Visser, advocaat