De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) geldt voor mensen die op of na 1 januari 2004 ziek zijn geworden en door ziekte niet meer kunnen werken. De WIA komt in de plaats van de WAO, maar let op: de WAO blijft gelden voor iedereen die vòòr 1 januari 2004 arbeidsongeschikt was. Dat is maar goed ook, want de WIA legt de lat hoger dan de WAO. Een uitkering WIA wordt pas toegekend bij een arbeidsongeschiktheid van 35 % of hoger, een uitkering WAO al vanaf 15 % of hoger. Let er op dat, als u vòòr 1 januari 2004 een uitkering WAO hebt gehad en u op of na 1 januari 2004 weer arbeidsongeschikt wordt, het UWV naast de WIA-beoordeling ook uit eigen beweging moet nagaan of uw oude aanspraak op WAO weer herleeft.

Maar even bij het begin beginnen: u wordt ziek, u meldt u ziek bij uw werkgever en u wordt dan maximaal 2 jaren, dus 104 weken, begeleid door de bedrijfsarts van de arbodienst. Uw loon krijgt u geheel of grotendeels doorbetaald tijdens die eerste 2 jaren.  Als u ziek blijft komt u aansluitend aan die 2 jaren aan de WIA-beoordeling toe. Deze kan twee kanten opgaan: het UWV vindt u gedeeltelijk of niet duurzaam arbeidsongeschikt en kent u een uitkering WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) toe. Of UWV vindt u duurzaam algeheel arbeidsongeschikt en kent u een uitkering IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten) toe.

Het wordt haast altijd een uitkering WGA of nog vaker, een afwijzing omdat uw arbeidsongeschiktheid onder de 35 % blijft. De keuringen zijn zeer streng, de WIA is er helemaal op ingericht om te voorkomen dat er ooit nog zo’n grote instroom van uitkeringsgerechtigden ontstaat als er vroeger geweest is bij een soepele toepassing van de WAO. Zorg dus dat u medische rapporten van uw behandelend artsen meeneemt naar de keuring, zodat de verzekeringsarts daar niet omheen kan. Voelt u zich onzeker of verwacht u dat de verzekeringsarts u van de sokken zal praten, neem dan iemand mee die u vertrouwt. Als u dat wenst mag die bij het keuringsgesprek aanwezig zijn.

Denk erom, de WIA gaat niet meer alleen om de vraag of u uw eigen werk weer kunt doen. UWV onderzoekt of u geheel of gedeeltelijk geschikt bent voor passend werk in het algemeen. Om dat nauwkeurig vast te stellen gebruiken ze het computersysteem CBBS. Dat systeem produceert eerst een Functionele Mogelijkheden Lijst (FML) met de 6 rubrieken Persoonlijk functioneren, Sociaal functioneren, Aanpassing aan omgevingseisen, Dynamische handelingen, Statische houdingen en Werktijden. Binnen deze rubrieken kan de verzekeringsarts nauwkeurig aangeven welke beperkingen u hebt. Als u geen beperkingen hebt geeft de FML de normaalwaarde aan, dus wat de gemiddelde Nederlander kan. Als u beperkt bent wordt dat in een schaal van 1 tot en met 5 aangegeven. Een goede manier om te onderzoeken of de verzekeringsarts uw FML goed heeft ingevuld is zelf een blanco FML naar eigen inzicht invullen en vervolgens te vergelijken met die van de verzekeringsarts. U ziet dan in één oogopslag waar de verschillen van mening zitten.

De arbeidsdeskundige verandert niets meer aan de FML maar voert deze in in de computer. De computer spuugt vervolgens een reeks passende functies uit. Banen die overal in Nederland voorkomen en ongeacht de vraag of daarin vaak vacatures zijn. De arbeidsdeskundige bekijkt deze functies nog eens goed , deelt u mede dat u in deze functies nog kunt werken. Het salaris van de middelste van de drie hoogstbetaalde functies wordt uw verdiencapaciteit. Die verdiencapaciteit wordt vergeleken met wat u in uw eigen werk verdiende. En uit die vergelijking rolt dan het percentage arbeidsongeschiktheid. Dat moet 35 of meer bedragen om u in aanmerking te brengen voor een uitkering WIA.

In de uitkering WGA zit niet alleen dat percentage arbeidsongeschiktheid, maar ook de werkloosheid voor uw verdiencapaciteit in de passende functies. De uitkering WGA gaat dus niet omhoog of omlaag  bij een hoger of lager percentage. Het is een algehele uitkering, die na verloop van tijd gevolgd wordt door een vervolguitkering. UWV begeleidt u intussen actief naar werkhervatting in de passende functies. De nadruk ligt op wat u nog wel kunt en niet op wat u niet meer kunt. Maar UWV is daarin wel eens wat te ijverig. Mocht u het niet eens zijn met een beslissing over uw percentage arbeidsongeschiktheid, vinden dat uw beperkingen te optimistisch werden vastgesteld, zoek dan tijdig rechtshulp op of kom naar het gratis inloopspreekuur van Visser | Van der Kolk advocaten, op maandagavond van 17:00 tot 18:30 uur aan de Hoofdkade 108 te Stadskanaal (aan de Buinersluis, achter snackbar ’t Gemaaltje) of op donderdagavond van 17:00 tot 18:30 uur aan de Langestraat 90 te Klazienaveen.

mr. J.S. Visser, advocaat